Nghệ Thuật Kể Chuyện Trong Văn Học Là Gì

Mỹ học là khoa học của cái Đẹp. Cái định nghĩa truyền thống này thoạt nghe có vẻ đơn giản, thực tế nó bao hàm hai định đề: cái đẹp hiện hữu và bản chất  nó thich hợp ứng xử với khoa học như thế nào.

Mỹ học có nguồn gốc từ Hy Lạp cổ đại, khi các nhà triết học như Socrates, Plato và Aristotle bắt đầu đặt ra những câu hỏi về cái đẹp và nghệ thuật.

Mỹ học là bộ môn khoa học nghiên cứu về cái đẹp, nghệ thuật và cảm nhận thẩm mỹ của con người. Mỹ học có nguồn gốc từ Hy Lạp cổ đại, khi các nhà triết học như Socrates, Plato và Aristotle bắt đầu đặt ra những câu hỏi về cái đẹp và nghệ thuật.

Họ cố gắng tìm ra những khái niệm, nguyên tắc và tiêu chuẩn chung về cái đẹp và nghệ thuật, cũng như những mối quan hệ giữa cái đẹp và nghệ thuật với lý tính, đạo đức, chính trị và tôn giáo. Họ cũng phân tích những đặc điểm, quy luật và giá trị riêng của từng loại hình nghệ thuật, như thơ ca, kịch nghệ, hội họa, điêu khắc, v.v. Những tư tưởng mỹ học của các nhà triết học Hy Lạp cổ đại đã tạo nên nền tảng cho sự phát triển của mỹ học ở các nền văn minh sau này, như La Mã, Ả Rập, Trung Quốc, Ấn Độ, v.v.

Phương pháp luận của mỹ học là những phương pháp khoa học để nghiên cứu, phân tích, đánh giá và phê bình các đối tượng thẩm mỹ. Phương pháp luận của mỹ học có thể chia thành hai loại: phương pháp chung và phương pháp đặc thù.

Phương pháp chung là những phương pháp áp dụng cho tất cả các ngành khoa học, như phương pháp biện chứng duy vật, phương pháp logic-lịch sử, phương pháp so sánh, v.v. Phương pháp đặc thù là những phương pháp chỉ áp dụng cho mỹ học, như phương pháp hệ hình, phương pháp hình thái cấu trúc, phương pháp tổng thể luận, v.v.

Các phương pháp đặc thù của mỹ học giúp ta hiểu được những đặc điểm, quy luật và giá trị của các hình thức thẩm mỹ, cũng như những mối liên hệ và tương tác giữa chúng.

Lịch sử và phương pháp luận của mỹ học là gì?

Trong phần này, sẽ bao gồm 4 vấn đề chính. Đó chính là: Mỹ học có nguồn gốc từ Hy Lạp cổ đại, khi các nhà triết học như Socrates, Plato và Aristotle bắt đầu đặt ra những câu hỏi về cái đẹp và nghệ thuật. Mỹ học được hình thành thành một bộ môn khoa học độc lập vào thế kỷ 18, khi nhà triết học người Đức Alexander Baumgarten đưa ra khái niệm mỹ học (aesthetica) và viết cuốn sách Mỹ học đại cương (Aesthetica). Mỹ học đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển và biến đổi theo thời gian, với sự đóng góp của nhiều học thuyết và nhà mỹ học nổi tiếng, như Kant, Hegel, Schopenhauer, Nietzsche, Croce, Dewey, Adorno, Danto, v.v. Mỹ học có nhiều phương pháp luận khác nhau, như phương pháp triết học, phương pháp lịch sử, phương pháp phê bình, phương pháp phân tích, phương pháp so sánh, phương pháp thực nghiệm, v.v.

Mỹ học được hình thành thành một bộ môn khoa học độc lập vào thế kỷ 18, khi nhà triết học người Đức Alexander Baumgarten đưa ra khái niệm mỹ học (aesthetica) và viết cuốn sách Mỹ học đại cương (Aesthetica).

Mỹ học được hình thành thành một bộ môn khoa học độc lập vào thế kỷ 18, khi nhà triết học người Đức Alexander Baumgarten đưa ra khái niệm mỹ học (aesthetica) và viết cuốn sách Mỹ học đại cương (Aesthetica).

Alexander Baumgarten sinh năm 1714 tại Berlin, là một học trò xuất sắc của Christian Wolff, một nhà triết học nổi tiếng của trường phái duy lý học. Baumgarten quan tâm đến vấn đề về cảm nhận thẩm mỹ, mà ông coi là một loại nhận thức cảm tính, khác với nhận thức lý tính của triết học.

Ông cho rằng cảm nhận thẩm mỹ cũng có thể trở thành một bộ môn khoa học riêng biệt, có những nguyên tắc và phương pháp của nó. Ông định nghĩa mỹ học là “khoa học về những điều hoàn hảo cảm tính”.

Ông cũng đề xuất một số khái niệm và phân loại mới về cái đẹp và nghệ thuật, như cái đẹp tự nhiên, cái đẹp nghệ thuật, cái đẹp hình thức, cái đẹp nội dung, v.v. Cuốn sách Mỹ học đại cương của ông được xuất bản năm 1750, là tác phẩm đầu tiên sử dụng từ mỹ học trong tiêu đề.

Tuy nhiên, cuốn sách chỉ là một phần của dự án lớn hơn của ông, mà ông không kịp hoàn thành trước khi qua đời năm 1762. Dù vậy, cuốn sách đã tạo ra một ảnh hưởng lớn đối với các nhà mỹ học sau này, như Kant, Hegel, Schopenhauer, Nietzsche, v.v.

Mỹ học là một bộ môn thuộc nhánh triết học, nghiên cứu về cái đẹp, nghệ thuật và cảm nhận thẩm mỹ của con người.

Mỹ học là một bộ môn thuộc nhánh triết học, nghiên cứu về cái đẹp, nghệ thuật và cảm nhận thẩm mỹ của con người. Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao một bức tranh, một bản nhạc, một bài thơ hay một cảnh quan lại làm bạn cảm thấy thích thú, xúc động, ngưỡng mộ hay bất ngờ? Bạn có bao giờ thắc mắc về nguồn gốc, ý nghĩa, tiêu chuẩn và giá trị của cái đẹp và nghệ thuật? Bạn có bao giờ muốn khám phá và hiểu biết về những tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng, những nghệ sĩ tài hoa, những phong cách và trường phái nghệ thuật khác nhau? Nếu có, thì bạn đã có một sự quan tâm và ham mê với mỹ học, một bộ môn hấp dẫn và bổ ích.

Mỹ học không chỉ là một bộ môn khoa học, mà còn là một nghệ thuật sống. Mỹ học giúp chúng ta nhìn nhận và đánh giá thế giới xung quanh một cách tinh tế và sâu sắc, qua đó làm cho cuộc sống của chúng ta trở nên đẹp đẽ và ý nghĩa hơn. Mỹ học cũng giúp chúng ta phát triển những kỹ năng và phẩm chất quan trọng, như sáng tạo, phản biện, tự do, cảm thông và hòa hợp. Mỹ học còn là một cầu nối giữa các lĩnh vực khác của khoa học, như tâm lý học, xã hội học, bảo hiểm, du lịch, v.v., mở ra những góc nhìn mới và thú vị về cái đẹp và nghệ thuật.

Bạn có thể học mỹ học ở nhiều nơi và nhiều cách khác nhau, như đọc sách, xem phim, nghe nhạc, tham quan bảo tàng, tham gia các lớp học, các câu lạc bộ, các diễn đàn, v.v. Tuy nhiên, để học mỹ học một cách hiệu quả và đúng đắn, bạn cần có một nền tảng kiến thức cơ bản và một phương pháp luận khoa học. Đó là lý do tại sao chúng tôi viết bài viết này, để giới thiệu cho bạn về mỹ học, một bộ môn khoa học nghiên cứu về cái đẹp và nghệ thuật.

Giai đoạn phát triển và biến đổi của mỹ học.

Mỹ học là một bộ môn khoa học nghiên cứu về cái đẹp, nghệ thuật và cảm nhận thẩm mỹ của con người. Mỹ học đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển và biến đổi theo thời gian, với sự đóng góp của nhiều học thuyết và nhà mỹ học nổi tiếng. Dưới đây là một số giai đoạn quan trọng của mỹ học:

Mỹ học cổ đại: từ thế kỷ 6 trước Công nguyên đến thế kỷ 5 sau Công nguyên, là giai đoạn hình thành và phát triển của mỹ học, với sự đóng góp của các nhà triết học Hy Lạp và La Mã, như Socrates, Plato, Aristotle, Plotinus, Cicero, v.v.

Họ đặt ra những câu hỏi cơ bản và quan trọng về cái đẹp và nghệ thuật, cũng như những mối quan hệ giữa cái đẹp và nghệ thuật với lý tính, đạo đức, chính trị và tôn giáo. Họ cũng phân tích những đặc điểm, quy luật và giá trị riêng của từng loại hình nghệ thuật, như thơ ca, kịch nghệ, hội họa, điêu khắc, v.v.

Những tư tưởng mỹ học của các nhà triết học cổ đại đã tạo nên nền tảng cho sự phát triển của mỹ học ở các nền văn minh sau này.

Mỹ học trung đại: từ thế kỷ 5 đến thế kỷ 15, là giai đoạn tiếp nhận và biến đổi của mỹ học, với sự đóng góp của các nhà triết học và nhà thần học ở châu Âu, Trung Đông và châu Á, như Augustine, Aquinas, Avicenna, Averroes, Zhu Xi, Wang Yangming, v.v.

Họ thừa nhận và phát huy những giá trị của mỹ học cổ đại, đồng thời đưa vào những yếu tố mới, như niềm tin tôn giáo, sự thần bí, sự biểu hiện cá nhân, v.v. Họ cũng khám phá và đề cao những loại hình nghệ thuật mới, như kiến trúc, âm nhạc, văn học, v.v.

Những tư tưởng mỹ học của các nhà triết học trung đại đã tạo ra những nét đặc trưng và đa dạng của mỹ học, cũng như những tiền đề cho sự phát triển của mỹ học ở các thời kỳ sau này.

Mỹ học hiện đại: từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 18, là giai đoạn đổi mới và phong phú của mỹ học, với sự đóng góp của các nhà triết học và nhà mỹ học ở châu Âu, như Bacon, Descartes, Locke, Leibniz, Hume, Rousseau, Kant, v.v.

Họ đưa ra những khái niệm, lý thuyết và phương pháp mới về cái đẹp và nghệ thuật, cũng như những mối quan hệ giữa cái đẹp và nghệ thuật với khoa học, triết học, đạo đức, chính trị và xã hội. Họ cũng nghiên cứu và đánh giá những tác phẩm nghệ thuật mới, như tiểu thuyết, opera, ba lê, v.v.

Những tư tưởng mỹ học của các nhà triết học hiện đại đã tạo ra những đột phá và sự phát triển của mỹ học, cũng như những nền tảng cho sự hình thành của mỹ học là một bộ môn khoa học độc lập.

Mỹ học đương đại: từ thế kỷ 19 đến nay, là giai đoạn phân hóa và đa chiều của mỹ học, với sự đóng góp của nhiều học thuyết và nhà mỹ học ở nhiều nơi trên thế giới, như Hegel, Schopenhauer, Nietzsche, Marx, Freud, Dewey, Adorno, Danto, Eco, v.v.

Họ đưa ra những quan điểm, phê bình và đề xuất mới về cái đẹp và nghệ thuật, cũng như những mối quan hệ giữa cái đẹp và nghệ thuật với lịch sử, xã hội, văn hóa, tâm lý, ngôn ngữ, truyền thông, v.v. Họ cũng khám phá và đề cao những loại hình nghệ thuật mới, như nhiếp ảnh, điện ảnh, truyện tranh, video, v.v.

Những tư tưởng mỹ học của các học thuyết và nhà mỹ học đương đại đã tạo ra những sự đa dạng và phong phú của mỹ học, cũng như những thách thức và cơ hội cho sự phát triển của mỹ học trong tương lai.